> DE BRIGADE > Eric de Vroedt

ERIC DE VROEDT RICHT ZIJN BLIK OP DE TOEKOMST

De alliantie van Toneelschuur Producties en Toneelgroep Amsterdam leidde ertoe dat de ervaren theatermaker Eric de Vroedt twee voorstellingen in Haarlem maakte. Het bood hem de mogelijkheid om naast zijn succesvolle reeks mightysociety twee moderne Amerikaanse klassiekers te regisseren. “Toen Ivo van Hove de deuren van zijn gezelschap open zette, voelde ik de verantwoordelijkheid om op die uitnodiging in te gaan.”

Het begon allemaal toen Ivo van Hove, directeur van Toneelgroep Amsterdam, in 2006 een oproep deed aan de theaterwereld om verantwoordelijkheid te nemen voor de begeleiding van de nieuwe generatie theatermakers die voorstellingen wilde maken voor de grote zaal. Eric de Vroedt voelde zich uitgedaagd. “Ik had in interviews altijd felle kritiek geuit op Toneelgroep Amsterdam, als toonbeeld van een gezelschap dat met zijn rug naar de samenleving stond. Dus toen Van Hove met deze oproep de deuren van het gezelschap open zette, voelde ik de verantwoordelijkheid om op die uitnodiging in te gaan.”
Een hartelijk gesprek met Van Hove leidde tot een meerjarenafspraak. De Vroedt kreeg net als Thibaud Delpeut volledige artistieke vrijheid om onder de noemer TA-2/Toneelschuur Producties een aantal voorstellingen te maken met acteurs uit het gezelschap, in de veilige haven van het Haarlemse productiehuis. “Ik besloot al snel dat ik bestaande stukken wilde regisseren. Dat had allereerst een praktische reden: je kunt niet alles schrijven – ik schreef de teksten van mightysociety al. Bovendien voel ik mezelf geen ‘geboren schrijver’, die dag en nacht wil bezig zijn met tekst, woorden en formuleringen. Maar vooral wilde ik graag dat mijn stukken aansloten bij wat het gezelschap al speelde. Ten slotte was dat ook een lijn die ik als regisseur verder wilde onderzoeken. Ik had altijd al repertoire geregisseerd, maar dat was een beetje ondergesneeuwd door mightysociety. Met Tennessee Williams (A Streetcar Named Desire, 2008) en David Mamet (Glengarry Glen Ross, 2009) wist ik zeker dat ik stevig materiaal in handen had. Zo kon ik mij focussen op de vernieuwing die ik graag wilde bereiken, namelijk het introduceren van een meer ironische speelstijl bij de acteurs van Toneelgroep Amsterdam.” Hij lacht. “Je moet je strijdveld zorgvuldig kiezen.”

De voorstellingen werden gemaakt in de studio’s van Toneelschuur Producties, niet bij het grote Toneelgroep Amsterdam. Volgens De Vroedt bood het productiehuis een heel goede tegenkracht. “De acteurs van Toneelgroep Amsterdam kwamen door dit project in een ander circuit, namelijk dat van de kleinere zalen. Maar dan wel bij een organisatie die minstens zo professioneel was als hun eigen gezelschap. Zo ontstond meteen een sfeer van vertrouwen.”
Ivo van Hove wees hem op het belang van een goede voorbereiding. “In de kleine zaal is dat niet gebruikelijk, dan los je met de acteurs allerlei problemen in de tekst samen op de vloer op. Ook het decor is vaak nog lang niet klaar. In de grote zaal kun je je dat niet permitteren. Ik heb die gedegen voorbereiding uiteindelijk als een enorme verrijking ervaren. Als regisseur kun je beter nadenken en helderder keuzes maken. Bovendien werd ik daardoor niet weggeblazen in het repetitielokaal door de ervaren acteurs van Toneelgroep Amsterdam. Het leerde mij dat een slechte voorbereiding ook in de kleine zaal betekent dat je je beperkt in je ontwikkeling. Je voorstellingen verliezen soms aan diepgang of hangen van toevalstreffers aan elkaar.”

Nu, na twee producties bij TA-2/Toneelschuur Producties, is het voor De Vroedt tijd om de blik op de toekomst te richten. Zijn Glengarry Glen Ross staat inmiddels op het repertoire van het gezelschap dat hij ooit in interviews aanviel en waar hij nu ‘binnen’ is. Ook het einde van de tiendelige mightysociety-reeks komt in zicht. Waar ligt de ambitie? “Veel mensen verwachten van mij dat ik een groot gezelschap ga leiden. Ik zou dat graag willen, mits ik mijn ideeën daar kan realiseren. De mogelijkheden liggen echter niet voor het oprapen. Bovendien wil ik eerst nog meer ervaring opdoen in de grote zaal, daarvoor krijg ik ruimte bij Toneelgroep Amsterdam. Ik ben heel benieuwd hoe dat zal gaan, er is nu vertrouwen over en weer ontstaan. Dat is de ideale uitgangspositie om een volgende stap te maken.”

Glengarry Glen Ross van David Mamet is na A Streetcar Named Desire het tweede stuk dat Eric de Vroedt (1972) regisseerde bij TA-2/Toneelschuur Producties. De Vroedt studeerde in 1996 af aan de toneelschool in Arnhem. Hij startte in 2003 met het tiendelige project mightysociety zijn zoektocht naar theater dat op een nieuwe manier geëngageerd is.